انواع فن سانتریفیوژ و آکسیال، کاربرد و استفاده

مقالات پربازدید

انواع فن سانتریفیوژ و آکسیال، کاربرد و استفاده


 

یکی از پرکاربردترین فن ها جهت تخلیه انواع آلودگی ها و دمیدن هوای تازه در محیط های آلوده مانند کارخانجات، ادارات، برج های مسکونی، آشپزخانه ها و … فن های سانتریفیوژ می باشد. اصفهان هواساز به عنوان یکی از برترین برند ها در ساخت انواع فن های سانتریفیوژ و هواکش های بزرگ صنعتی در سطح خاورمیانه با ظرفیت های مختلف طبق بازرسی دقیق از محل و محاسبات دقیق فنی اقدام به طراحی و ساخت انواع فن های سانتریفیوژ بکوارد و فوروارد می کند. در ادامه به بررسی این نوع فن خواهیم پرداخت.

انواع فن های صنعتی

فن صنعتی به ماشینی گفته می شود که عملکرد اصلی آن تأمین و تطبیق جریان زیادی از هوا یا گاز در فرآیندهای مختلف بسیاری از صنایع می باشد. این امر با چرخش تعدادی تیغۀ متصل به توپی و شافت و هدایت آن توسط موتور حاصل می شود. میزان جریان این فن ها با توجه به کاربرد آنها متفاوت است. فن های صنعتی در دو نوع فن های گریز از مرکز و محوری یا آکسیال طراحی و ساخت می شوند. که در ادامه به بررسی ان ها پرداخته می شود.

انواع فن های صنعتی

فن سانتریفیوژ یا فن گریز از مرکز چیست؟

فن گریز از مرکز دارای شکل درام است و دارای پروانه ای به عنوان جز moving متحرک هستند. چرخ فن شامل یک توپی است که تعدادی تیغه فن به آن متصل شده است. پره های فن در توپی را می توان به دو روش انحنای جلو یا منحنی رو به عقب قرار داد. در فن های سانتریفیوژ که به آن ها فن های گریز از مرکز نیز گفته می شود هوا با سرعت بیشتری وارد فن شده و فشار هوا به صورت شعایی ایجاد می شود. در این مدل از فن ها جریان ورودی هوا، هم جهت با محور شفت می باشد اما نیروی گریز از مرکز در این فن جهت هوا را ۹۰ درجه تغیر می دهد. محفظه این دستگاه ها برای ورود هوای بیشتر به داخل فن اصولا به صورت حلزونی شکل طراحی و ساخت می شوند.

 در ابتدا جریان هوا به صورت عمود وارد دستگاه شده و جریان هوا از پروانه به سمت تیغه ها حرکت کرده و انرژی جنبشی پره ها زیاد می شود و با فشار ایجاد شده در این قسمت،و هوای تولید شده با فشار زیاد به صورت مماس بر مسیر حرکت پروانه از دهنه فن خارج می شود.این امر باعث کاهش فشار در لبه های پروانه شده و یک محیط خلا در این ناحیه به وجود می آید.در نتیجه با به وجود آمدن اختلاف فشار در این منطقه با محور پروانه باعث می شود  هوا از مرکز پروانه به سمت لبه ها کشیده شود و این کار مرتبا تکرار می شود و هوا به این صورت به داخل فن مکش می شود و هوا با فشار ایجاد شده در تیغه ها به سمت بیرون پرتاب می شوند.

نحوه عملکرد پروانه فن

با توجه به این که گردش پروانه به چه صورت می باشد(ساعتگرد و یا پادساعتگرد) شانزده حالت برا خروجی هوا می توان در نظر گرفت.که جهت فن ها باتوجه به فن و محل قرارگیری آن حتما باید توسط مشتری مشخص شود. جهت های مختلف فن سانتریفیوژ در شکل زیر نشان داده شده است.

 

مقایسه فن های سانتریفیوژ و آکسیال (محوری)

  • جهت ورود و خروج هوا

    فن های محوری یا اکسیال

    در طراحی فن های آکسیال از نیروهای محوری برای دستیابی به حرکت هوا یا گاز استفاده می شود ، یک چرخش مرکزی با تیغه هایی که از قطر خارجی آن به صورت شعاعی گسترش می یابد، می چرخد. سیال به موازات شافت چرخ فن یا محور چرخش حرکت می کند. چرخ فن محوری اغلب در یک قسمت کوتاه از مجاری استوانه ای قرار دارد که می توان کانال ورودی و خروجی را به آن متصل کرد.  جهت آشنایی بیشتر با فن های آکسیال کلیک نمائید.

           فن های سانتریفیوژ

 از پروانه در محفظه ای که دارای کانتور مارپیچی است تشکیل شده اند در فن های سانتریفیوژ، هوا در زاویه های راست جهت هوای ورودی جریان می یابد و با عمل انحراف و نیروی گریز از مرکز، هوا را به سمت بیرون به سمت خروجی پرتاب می کند. هنگامی که پروانه می چرخد​​، هوا اجازه می یابد تا در اطراف فضای باز بین پروانه و شافت به فن وارد شود و مجبور می شود که از یک زاویه درست نسبت به شافت به سمت بازشدن محفظه فن حرکت کند. فن های گریز از مرکز توانایی ایجاد فشارهای نسبتاً بالا را دارند.  به طور کلی فن های گریز از مرکز دارای سه نوع تیغه جلو ، تیغه عقب و تیغه شعاعی هستند.

  • فن های محوری در مواردی که نیاز اصلی برای حجم زیادی از جریان باشد، و از طراحی گریز از مرکز در جریان و فشارهای بالاتر مورد استفاده قرار می گیرند.
  • از آنجا که دمنده های سانتریفیوژ با سرعت زیاد پروانه کار می کنند، در کاربردهای صنعتی برای انتقال حجم زیاد هوا در فشارهای استاتیکی کم تا متوسط ​​در جهت شعاعی مفید هستند.
  • تنظیمات مختلف تیغه دمنده های گریز از مرکز به آن ها امکان می دهد تا در محدوده وسیع تری از محیط و در شرایط متنوع جریان هوا / فشار کار کنند.
  • دمنده های سانتریفیوژ در مقایسه با انواع دیگر دمنده ها با همان سرعت چرخشی، می توانند فشار بیشتری را در یک سرعت چرخشی مشخص ایجاد کنند.
  • از آنجا که دمنده های گریز از مرکز از قدرت اسب بخار بالاتری نسبت به سایر دمنده ها برخوردار هستند، اضافه بار کمتر و آسیب احتمالی به موتور وارد می شود.
  • از آنجا که دمنده های گریز از مرکز در اندازه های مختلف و ترتیب تیغه در دسترس هستند، می توانند برای مکان هایی که فضا دارای ارزش بالایی است، انتخاب بهتری باشند.

تیغه پروانه های فن سانتریفیوژ از نظر شکل ظاهری در سه دسته زیر قرار می گیرند:

  • شعاعی
  • منحنی جلو
  • منحنی عقب
انواع تیغه های پروانه
فن های سانتریفیوژ براساس شکل پروانه ها و تیغه ها به سه دسته تقسیم بندی شده و برای مصارف گوناگون به کار برده می شوند. از طرفی با توجه به مکان مورد نظر و دیگر المان های موجود مانند فشار، دما و رطوبت و … فن ها به صورت دو طرف مکش و یا یک طرف مکش ساخته می شوند.

انواع فن های سانتریفیوژ

  • فن سانتریفیوژ پروانه خم به جلو یا فوروارد Forward
  • فن سانتریفیوژ پروانه خم به عقب یا بکوارد Backward
  • فن سانتریفیوژ شعاعی و یا رادیال Radial

بیشتر بخوانید: آشنایی با مشخصات فنی فن سانتریفیوژ

فن سانتریفیوژ فوروارد FORWAD (فن‌ گریز از مرکز با پروانه خم به جلو)

فن سانتریفیوژ فوروارد، نوعی فن دمنده فشار مثبت می باشد، شکل پره های پروانه فن فورواردبه صورت خمیده و به سمت می باشد و به دو صورت کوپل مستقیم (Direct Drive)وفولی تسمه – کوپله غیر مسقیم (Belt drive) طراحی و ساخته می شوند. این نوع فن سانتریفیوژ به دلیل شباهت به کولر به مدل کولری نیز معروف استکه پروانه آن از تعداد زیادی پره باریک بر روی دیسک پروانه شکل گرفته و به صورت یک طرف مکش ودو طرف مکش قابل ساخت می‏باشند.از فن فوروارد معمولا برای جریان های هوا با سرعت کم و دبی بالا مورد استفاده قرار می گیرند. تفاوت پروانه های فوروارد (خمیده به جلو) جهت چرخش پروانه و تعداد پره های پروانه می باشد که (در مقایسه با پروانه خمیده به عقب– بکوارد ) تعداد پره های بیشتر و عرض کمتری دارند و مهم ترین مصارف فن سانتریفیوژ فوروارد در تامین هوا و یا تخلیه هوا با حجم‏های بالا و دور پروانه پایین و جهت چرخش رو به جلو با فشار و راندمان متوسط بوده و قابل استفاده در هواسازها، تامین هوای فشار مثبت، و قابل استفاده در محیط های مرطوب (مانند گلخانه و سالن‏ های تولید قارچ و…) و به صورت فن دمنده و مکنده درمحیط هائی که باید با حداقل دسیبل صدا باشند مانند مکان‏ های اداری که ارای گرد و غبار متوسط می باشند و امکان کانال کشی در آن ها نمی باشدکاربرد وسیعی دارند.

مزیت ها و معایب استفاده از فن سانتریفیوژ فوروارد

از فن سانتریفیوژ فوروارد بیشتر در تهویه مطبوع و سیستم گرمایشی استفاده می شود به دلیل حساس بودن این نوع فن نسبت به ذرات معلق در هوا، در غیر اینصورت این نوع از پروانه ها بعد از مدتی آلوده شده و ممکن است پروانه از حالت بالانس خارج شود.حداکثر بازده این فن ها در ۶۵درصد می باشد.این فن نسبت به بقیه فن های سانتریفیوژ دیگر کمترین بازده را دارد.
  • فن فوروارد برای سرعت دورانی پایین طراحی گردیده است و به همین دلیل تولید صدای کمی دارد.
  • فن فوروارد بار اضافی بر موتور اعمال می کند (فشار به موتور وارد می شود)
  • از فن های سانتریفیوژ فوروارد برای فشار پایین تا متوسط استفاده می شود.
فن سانتریفیوژ فوروراد

فن سانتریفیوژ بکوارد BACKWARD(فن‌ گریز از مرکز با پروانه خم به عقب)

شکل و نوع  طراحی این مدل فن دقیقاً برخلاف نوع قبلی است. و شکل پره های آن انحنای رو به عقب دارند. فن سانتریفیوژ بکوارد مزایای بسیار زیادی نسبت به فن فوروارد دارد. این فن فشار هوای بالایی ایجاد می کند، حجم هوای زیادی را جابه جا می کند، صدای کمی تولید می کند و راندمان بالایی دارد.ازاین نوع فن معمولا برای جریان های هوا با سرعت متوسط و فشار بالا مورد استفاده قرار می گیرند.

راندمان فن های سانتریفیوژ بکوارد( با پره های رو به عقب)نسبت به فن فوروراد بیشتر می باشد و چیزی حدود ۸۰ درصد می باشد و برای انتقال گازهای حاوی ذرات استفاده می شود.مزیت این نوع  فن  این است که در فشارهای استاتیک بالاتر، به اصطلاح فن بدون اضافه بار می باشد. یعنی صرف نظر از مقدار جریان هوا ، به موتور این فن ها فشاری وارد نمی شود .

مزایا و معایب هواکش سانتریفیوژ بکوارد

  • عملکرد این فن ها در دبی های بالا دچار افت می شود.
  • فن های بکوارد نسبت به فن هایفوروارد و رادیال بازدهی بالاتری دارند.
  • به دلیل هزینه های کمتر نسبت به فن رادیال برای کارکردهای انرژی به صرفه تر می باشند.
  • بیشترین کاربرد فن های سانتریفیوژ بکوارد در سیستم های گرمایش، تهویه و هواسازها می باشد.

فن های ایرفویل

فن ایرفول نوعی از فن های بکوارد است که تیغه های آن نسبت به بکوارد با انحنای کمتر به سمت عقب می باشد. که  بهترین فن در بین فن های سانتریفیوژ می باشد. این فن دارای مقاومت بالایی است  و برای محیط های تمیز به کار برده می شود و به دلیل کم بودن زاویه برخورد تیغه پروانه با جریان سیال باعث ایجاد راندمان بالا تا حدود ۹۰ درصد با صدای کم می شود و در مکان های که حجم بالای دبی باشد بهترین گزینه برای انتخاب می باشد.

مزایا و معایب فن بکوارد ایرفویل

  • زاویه برخورد تیغه با جریان هوا در این فن ها  کم می باشد.
  • این نوع فن دارای بیشترین راندمان در میان تمام فن ها می باشد.
  • دارای کمترین صدادر بین فن های سانتریفیوژ دیگرمی باشد.
  • از این فن برای دبی های بالا استفاده می شود.
  • در محیط هایی که  امکان خوردگی  تیغه ها باید از فن های بکوارد معمولی استفاده کرد.
پروانه بکوارد و بکوارد ایرفولی و تخت
تیغه های پروانه بکوارد

فن رادیال( شعاعی )

در این نوع فن تیغه ها به صورت کاملا مستقیم بر روی حلزونی قرار گرفته اند. از بین تمامی فن های سانتریفیوژ، تیغه های فن مدل رادیال حساسیت بسیار کمی را نسبت به ذرات جامد و گرد و غبار دارند. فن هایرادیال به علت فشار های بالای استاتیکیدارای کمترین بازده بوده  ولی کاربرد آنها بیشتر برای انتقال مواد و هوای آلوده می باشد.  

مزایا و معایب هواکش سانتریفیوژ رادیال

  • از این مدل فن بیشتر برای گاز و یا سیال دارای آلودگی و گرد و غیار استفاده می شود ( به دلیل مقاوم بودن در برابر مواد آلاینده )
  • فن های سانتریفیوژ رادیال تولید صدای بالایی دارند.
  • از فن های سانتریفیوژ رادیال برای فشارهای بالا و دبی کم نهایتا تا سطح متوسط استفاده می شود. 
مقایسه پروانه های فن های سانتریفیوژ
از انواع فن های سانتریفیوژ می توان در هواسازها، برای سرمایش و گرمایش محیط های مختلف، خنک کردن محیط، برای مکش ذرات گرد و غبار و انواع آلاینده های می توان استفاده کرد. این فن ها به دلیل کارایی زیاد و صدای کم بیشتر در تهویه هوا مورد استفاده قرار می گیرند و بسته به این که انتقال قدرت از الکتروموتور به پروانه چگونه می باشد به سه دسته تقسیم بندی می شوند.
  • کوبله مستقیم  (Direct Drive)
که در این اتصال شفت یا به عبارتی محور الکتروموتوربه صورت مستقیم به پروانه متصل می شود. در این روش سرعت چرخش پروانه با سرعت چرخش موتور فن به دلیل هم محور بودن یکی می باشد.
  • کوبله غیر مستقیم پولی تسمه   (Belt Drive)
در این مدل اتصال، بین پروانه و موتور شافت یاتاقان قرار می گیرد و پروانه روی شافت یاتاقان بسته می شود و سر دیگر شافت یاتاقان توسط کوپلینگ (تسمه ) به موتور متصل می گردد. که در این نوع اتصال بر خلاف روش مستقیم که تغییر سرعت پروانه با استفاده از تغییر سرعت موتور انجام می گرفت در روش غیر مستقیم  سرعت چرخش پروانه کاملا به قطر شانه ای موتور و قطر شانه ای  پروانه بستگی دارد برای افزایش  سرعت چرخش پروانه باید  سرعت موتور و قطر شانه را افزایش و قطر شانه پروانه را باید کاهش داد زیرا سرعت چرخش پروانه با چرخش موتور و قطر شانه موتور نسبت مستقیم و با قطر شانه ای پروانه نسبت معکوس دارد. فن های کوپلینگ به دلیل تماس کم با الکتروموتور استهلاک ان ها کمتر شده و بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند و در مکان هایی که دما و رطوبت آن ها بالا می باشد استفاده از فن های فولی تسمه اصفهان هواساز توصیه می گردد.
  • کوپلینگ(Coupling)
در این اتصال پروانه و فن روی شفت یاتاقان بسته می شود و از طریق یاتاقان به موتور متصل شده و باعث چرخش پروانه می شود. مقالات مرتبط :     انواع فن آکسیال      انواع هواساز      هواکش صنعتی      هواساز صنعتی   
× پشتیبانی آنلاین
۰۳۱-۳۳۷۶۴۷۱۹